Risicothema 6: Fiets

Fietsers zijn een risico in de gemeente Goirle vanwege het grote aandeel in aantallen én slachtoffers in combinatie met de beperkte inrichting van fietsvoorzieningen in het buitengebied.

Het inwonersaantal van de gemeente Goirle is groeiende, ook volgens prognose 2030. Het kennisnetwerk SPV heeft als uitgangspunt dat elke inwoner een fietser is. Dat maakt dat het aantal fietsers in de gemeente Goirle toeneemt. Daarnaast is Goirle bij uitstek een fietsgemeente waarbij veel toeristisch fietsverkeer gebruik maakt van de fietspaden. Hierdoor ligt het aantal fietsers in werkelijkheid nog hoger.

Er zijn 7 wijken beoordeeld voor de fietsvoorzieningen in de vormtoets. Hierbij scoren 4 van de 7 wijken een onvoldoende. De meeste fietspaden zijn niet vrijliggend (De Boschkens, De hellen en ’t Ven), hebben geen geregelde kruispunten of hebben onvoldoende breedte (De Hellen en Grobendonck).

Het aandeel letselslachtoffers op de fiets in Goirle is 17% en daarmee iets lager dan de personenauto (25%). Dit percentage is vergelijkbaar met dan Oisterwijk (16%) en Hilvarenbeek (11%) en lager dan Best en Son en Breugel (26%).

Figuur 4: Locaties fietsongevallen gemeente Goirle (VIA, 2014-2019)

De meeste fietsongevallen concentreren zich op de wegen rondom het centrum van Goirle. De meeste ongevallen gebeuren op de kruispunten (8 van de 12), en allemaal binnen de bebouwde kom.

De meeste slachtoffers op de fiets vallen in de leeftijdscategorie 60+ (6 van de 12).

Het aandeel fietsongevallen is in werkelijkheid altijd hoger omdat veel van deze ongevallen, met name enkelvoudig, niet (goed) worden geregistreerd. VeiligheidNL geeft meer inzicht in de fietsongevallen in Brabant, wat ook van toepassing is op de gemeente Goirle:

  • Kinderen: 27% botsing met voertuig, waarvan 18% met een rijdende fiets. 73% enkelvoudig. 12% oorzaak gedrag ander, 11% door de toestand van de weg, 18% weersomstandigheden, 46% eigen gedrag en 19% zelf afgeleid.

  • Jongeren: 50% botsing met voertuig, waarvan 19% met fiets en 18% met auto. 42% enkelvoudig. 46% gedrag van een ander, 38% eigen gedrag, 23% zelf afgeleid, 3% alcohol, 7% weersomstandigheden en 40% toestand van de weg

  • Volwassenen: 70% enkelvoudig, 25% botsing met voertuig waarvan 6% met fiets en 10% met auto. 36% door gedrag ander, 39% eigen gedrag, 17% zelf afgeleid, 13% conditie waarvan 8% alcohol, 22% weersomstandigheden en 43% toestand van de weg.

  • Senioren: 67% enkelvoudig, 26% botsing met voertuig waarvan 14% met auto en 7% met fiets. 31% gedrag ander, 45% eigen gedrag, 12% zelf afgeleid, 12% conditie, 14% weersomstandigheden en 26% toestand van de weg.

  • Racefietsers: 42% enkelvoudig, 46% botsing met voertuig, waarvan 23% met wielrenner en 14% auto. 49% gedrag ander, 32% eigen gedrag, 8% afgeleid, 23% weersomstandigheden en 35% toestand van de weg

Wat betreft lichtvoering van fietsers (I&W, 2018) is voor Roosendaal, in het onderzoek de enige Brabantse gemeente, bekend dat circa 66% van de fietsers hier voor- en achterlicht voert. Dit is tevens het landelijk gemiddelde. Het is aannemelijk dat het percentage voor Goirle rond het landelijk gemiddelde ligt. Gekeken naar doelgroepen dan zien we dat 54% van de jongeren tot 18 jaar voert licht, tegenover 84% van de 50-plussers. Lichtvoering is dus een aandachtspunt voor de gemeente Goirle, met name onder jongeren.