Risicothema 6: Fiets

Fietsers zijn een risico in de gemeente Waalwijk vanwege het grote aandeel in aantallen én slachtoffers in combinatie met deels ook een beperkte inrichting van de fietsroutes.

Het inwonersaantal van de gemeente Waalwijk is groeiende. Het kennisnetwerk SPV heeft als uitgangspunt dat elke inwoner een fietser is. Dat maakt dat het aantal fietsers in de gemeente Waalwijk toeneemt.

Van een tweetal fietspaden is de inrichting bekend. Deze zijn goed ingericht en o.a. vrijliggend. Daarnaast is ook de inrichting van 30 50 km/u wegen bekend. Van deze 50 wegen beschikken er 21 niet over vrijliggende fietspaden. Dit betreffen de volgende wegen:

  1. Groenewoudlaan (bedrijventerrein) (Waalwijk)

  2. Blyde Incomstelaan (Waalwijk)

  3. Putstraat (Waalwijk)

  4. Victoriestraat (Waalwijk)

  5. Cartografenweg / Van Andelstraat (Waalwijk)

  6. Taxandriaweg-west / Taxandriaweg (Waalwijk)

  7. Zomerdijksestoep / Dijklaan (Waalwijk)

  8. Burgemeester Verwielstraat (Waalwijk)

  9. Groenstraat (Waalwijk)

  10. Laageindsestoep (Waalwijk)

  11. Teisterbantlaan (Waalwijk)

  12. Groen van Prinstererlaan (Waalwijk)

  13. Hertog Janstraat / Wilhelminastraat (Waalwijk)

  14. Schoutstraat (Waspik)

  15. Schoolstraat (Waspik)

  16. Spoorstraat (Waspik)

  17. Schotse Hooglanderstraat (Waspik)

  18. Wendelnesseweg-oost (Sprang-Capelle)

  19. Heistraat (Sprang-Capelle)

  20. Julianalaan (Sprang-Capelle)

Het aandeel letselslachtoffers op de fiets is ca. 17% en daarmee het hoogst na de personenauto. Dit aandeel is hoger dan Loon op Zand (13%) en gelijk aan Heusden. Het aantal letselslachtoffers op de fiets is gemiddeld genomen gegroeid per jaar (zie grafiek).

Figuur 5: Aantal fietsslachtoffers in de gemeente Waalwijk ten opzichte van de tijd in jaren

De fietsslachtoffers vallen voornamelijk binnen de bebouwde kom (82%), op 50 km/u wegen. 68% Van de ongevallen vindt plaats op kruispunten. De fietsslachtoffers die binnen de bebouwde kom vallen, concentreren zich voornamelijk in Waalwijk. De fietsslachtoffers zijn voornamelijk 50-69 jaar (37%).

Figuur 6: Locaties fietsongevallen in de gemeente Waalwijk

Het aandeel fietsongevallen is in werkelijkheid altijd hoger omdat veel van deze ongevallen, met name enkelvoudig, niet (goed) worden geregistreerd. VeiligheidNL geeft meer inzicht in de fietsongevallen in Brabant, wat ook van toepassing is op de gemeente Waalwijk:

  • Kinderen: 27% botsing met voertuig, waarvan 18% met een rijdende fiets. 73% enkelvoudig. 12% oorzaak gedrag ander, 11% door de toestand van de weg, 18% weersomstandigheden, 46% eigen gedrag en 19% zelf afgeleid.

  • Jongeren: 50% botsing met voertuig, waarvan 19% met fiets en 18% met auto. 42% enkelvoudig. 46% gedrag van een ander, 38% eigen gedrag, 23% zelf afgeleid, 3% alcohol, 7% weersomstandigheden en 40% toestand van de weg.

  • Volwassenen: 70% enkelvoudig, 25% botsing met voertuig waarvan 6% met fiets en 10% met auto. 36% door gedrag ander, 39% eigen gedrag, 17% zelf afgeleid, 13% conditie waarvan 8% alcohol, 22% weersomstandigheden en 43% toestand van de weg.

  • Senioren: 67% enkelvoudig, 26% botsing met voertuig waarvan 14% met auto en 7% met fiets. 31% gedrag ander, 45% eigen gedrag, 12% zelf afgeleid, 12% conditie, 14% weersomstandigheden en 26% toestand van de weg.

  • Racefietsers: 42% enkelvoudig, 46% botsing met voertuig, waarvan 23% met wielrenner en 14% auto. 49% gedrag ander, 32% eigen gedrag, 8% afgeleid, 23% weersomstandigheden en 35% toestand van de weg.

Wat betreft lichtvoering van fietsers (I&W, 2018) is voor Roosendaal, in het onderzoek de enige Brabantse gemeente, bekend dat circa 66% van de fietsers hier voor- en achterlicht voert. Dit is tevens het landelijk gemiddelde. Het is aannemelijk dat het percentage voor Waalwijk rond het landelijk gemiddelde ligt. Gekeken naar doelgroepen dan zien we dat 54% van de jongeren tot 18 jaar voert licht, tegenover 84% van de 50-plussers. Lichtvoering is dus een aandachtspunt voor de gemeente Waalwijk, met name onder jongeren.