Education

Voor het opstellen van effectieve verkeerseducatie maatregelen heeft de focus op een specifieke doelgroep de voorkeur. Aansluitend bij de risicothema’s richten we ons met educatie daarom vooral op fietsers en ouderen. Binnen die doelgroepen komen thema’s als afleiding en rijden onder invloed zoveel mogelijk terug. Omdat deze thema’s ook buiten deze doelgroepen kunnen spelen, adviseren we tevens aan te sluiten bij landelijke/provinciale campagnes.

Om te bepalen welke aanvullende maatregelen er nodig zijn in de gemeente Oisterwijk, is in afstemming met de provincie Noord-Brabant en de regio Hart van Brabant:

  • In kaart gebracht wat het huidige aanbod aan verkeerseducatieprogramma’s is en wat het bereik en de kwaliteit van deze programma’s is;

  • Geïnventariseerd welke leemtes er zijn in het huidige aanbod;

  • Gekeken op welke wijze deze leemtes kunnen worden opgevuld.

Het advies voor aanvullende maatregelen is in onderstaande tabel terug te vinden. De wijze waarop dit advies tot stand is gekomen wordt in het vervolg van deze tekst beschreven.

Risicothema

Aanvullende maatregelen

50 km/uur wegen

Het risico op 50 km/uur (en 30 km/uur) wegen heeft ook te maken met het grote aandeel fietsers en e-bikers dat van dit type wegen gebruik maakt. Zorg ervoor dat deze doelgroepen via specifieke educatieprogramma’s goed bereikt worden. Besteed daarbij met name ook aandacht aan gedrag op kruispunten, vooral het gedrag ten opzichte van zwaar verkeer (dode hoek ongevallen) verdient aandacht.

In aanvulling hierop kan het zinvol zijn om campagnes uit te voeren gericht op het snelheidsgedrag van automobilisten. Dit kan in de vorm van een wijkgerichte aanpak. De rijsnelheid in de buurt van scholen verdient speciale aandacht (veilige schoolomgeving, veilige schoolroutes e.d.)

Fiets

Een voorbeeld van een programma over fiets in de doelgroep 12 -14 jaar is Op de fiets? Even niets ... is een online lesprogramma van Veilig Verkeer Nederland waarin leerlingen zich actief bezig houden met het onderwerp afleiding door mobieltjes op de fiets. Het programma is bedoeld voor de bovenbouw van de basisschool en de eerste klas van het voortgezet onderwijs.

Ouderen

Ouderen hebben over het algemeen meer vrije tijd en een rustigere levensstijl. Mensen worden in deze levensfase geconfronteerd met lichamelijke en cognitieve gebreken, die van invloed kunnen zijn op het functioneren in het verkeer. Voor de algehele gesteldheid is het van belang dat ouderen aan het verkeer deel blijven nemen. De (e-)fiets is dan een laagdrempelige optie. Ouderen kunnen veilig blijven fietsen zolang zij de benodigde kennis en vaardigheden bezitten, én vooral zich bewust zijn van hun lichamelijke en geestelijke beperkingen, en hun gedrag daarop afstemmen.

Een geschikte aanpak is die van het meerjarenprogramma Doortrappen, opgezet door het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Doortrappen ondersteunt provincies en gemeenten om hun oudere, fietsende inwoners bewust en zeker te maken. Doortrappen bestaat uit een landelijk netwerk met vertakkingen in provincies en gemeenten, waardoor gemakkelijk aansluiting is te vinden. Eén van de projecten die hierbij is aangesloten is de opfriscursus Het Nieuwe Fietsen van VVN, een gevarieerde en interactieve workshop voor oudere fietsers. Dit project is ook los uit te voeren.

Daarnaast zijn er speciale trainingen voor e-fietsers. Deze worden onder meer aangeboden door SOAB en de Fietsersbond.

Voor de doelgroep oudere automobilisten is een zelftest ontwikkeld die ouderen inzicht geeft in hun sterke en zwakke punten in hun rijvaardigheid. Na het invullen van de test ontvangt de oudere automobilist een persoonlijk advies en tips om veilig te blijven rijden. Deze Zelfscan Senior Automobilisten is beschikbaar via de websites van het CBR en van VVN (zie o.a.: https://www.cbr.nl/nl/rijbewijs-houden/nl/gezondheidsverklaring/uw-situatie/rijdt-u-nog-prettig-en-veilig-doe-de-rij-bewust-test.htm).

Daarnaast zijn er speciale educatieprogramma’s voor ouderen, zoals de VVN Opfriscursus voor de automobilist en de Rijzeker-training van de ANWB.

16-17 jarigen op de snor-/bromfiets

Er zijn programma’s die zich specifiek op de doelgroep snor- en bromfietsers richten voorbeelden daarvan zijn het project ‘50CCSCOOTERSCHOOLEVENTS’ van ZAT Projectenbureau en de training ‘Risico bromfiets’ van de KNMV (https://knmv.nl/opleidingen/knmv-motortrainingen/knmv-risico-bromfiets/). Beide programma’s zijn terug te vinden in de Toolkit PVE.

Brom Effe Normaal (BEN) is een programma dat zich specifiek richt op bromfietsers die negatief zijn opgevallen in het verkeer. Het programma wordt uitgevoerd door bureau HALT als onderdeel van een HALT afdoening (zie: https://www.politie.nl/mijn-buurt/lokale-initiatieven/08/brom-ff-normaal/brom-ff-normaal---jeugd.html)

Rijden onder invloed

Rijden onder invloed van alcohol en drugs komen aan de orde in de programma’s verschillende doelgroepen, met name gericht op jongeren. Voorbeelden van programma’s die zich richten op rijden onder invloed zijn Witte Waas (TeamAlert), 3D Tripping Car (Responsbile Young Drivers), BOB (TeamAlert) en Go Safe zonder invloed Daarnaast verdient het aanbeveling aan te sluiten bij landelijke en provinciale campagnes over dit thema. Alleen aandacht besteden aan rijden onder invloed tijdens de 4-daagse feesten is onvoldoende. Het thema moet regelmatig onder de aandacht worden gebracht van de diverse doelgroepen.

Snelheid in het verkeer

Zie 50 km/uur wegen

Ook hier geldt dat het belangrijk is om aan te sluiten bij landelijke en provinciale capmpagnes over het thema rijsnelheid. Notoire snelheidsovertreders kunnen worden aangepakt in het kader van de voerderingsprocedure (zie thema ‘verkeersovertreders’).

Afleiding in het verkeer

Voor afleiding in het verkeer geldt, dat het aan de orde komt in meerdere programma’s. Een voorbeeld van een programma waarin afleiding in het verkeer aan bod komt, is Op de fiets? Even niets ... Ook in het programma Go Safe zonder afleiding voor basis en middelbaaronderwijs komt afleiding in het verkeer aan bod. Dit programma heeft als doel het motiveren van de leerlingen om de keuze te maken voor het meest veilige gedrag. In de educatieprogramma’s voor oudere (e-)fietsers zou afleiding nadrukkelijk aandacht moeten krijgen. Daarnaast verdient het ook hier aanbeveling aan te sluiten bij landelijke en provinciale campagnes over afleiding in het verkeer (denk aan de MONO campagne). Specifiek zou aandacht uit moeten gaan naar de doelgroep rijbewijsbezitters en daarbinnen met name het zakelijke verkeer.

Verkeersovertreders

Brom Effe Normaal (BEN) is een programma dat zich specifiek richt op bromfietsers die negatief zijn opgevallen. Het programma wordt uitgevoerd door bureau HALT als onderdeel van een HALT afdoening (zie: https://www.politie.nl/mijn-buurt/lokale-initiatieven/08/brom-ff-normaal/brom-ff-normaal---jeugd.html)

Sluit wat betreft de aanpak van ernstige overtredingen aan bij de landelijk aanpak als onderdeel van de zogenaamde Vorderingsprocedure. Als onderdeel van deze procedure kunnen overtreders (via het CBR) naar zogenaamde educatieve maatregelen worden verwezen (zie: https://www.cbr.nl/nl/veelgestelde-vragen/vorderingsprocedure.htm).

Zie ook risicothema’s Rijden onder invloed & Afleiding in het verkeer

Tabel 9: Overzicht met aanvullende maatregelen op gebied van educatie en voorlichting naar risicothema voor de gemeente Oisterwijk

Kosten

In Oisterwijk wordt de educatie aanpak georganiseerd door de regio en gesubsidieerd door de provincie.

De kosten per educatieproject zoals hierboven genoemd zijn als volgt:

  • Op de fiets? Even niets … : prijs op aanvraag

  • Het nieuwe fietsen: € 500,- per workshop

  • Zelfscan Senior Automobilisten: gratis

  • Opfriscursus voor de automobilist (VVN):

  • Rijzeker-training ANWB: €149,- voor een ANWB-lid, €161 voor een ANWB-lid automaat, €169,- voor geen ANWB-lid

  • VRO: afhankelijk van gevraagde service en subsidie mogelijkheden

  • Witte Waas: € 2.750 per keer incl. BTW

  • 3D Tripping Car: € 2.000 per keer excl. BTW

  • BOB: €2500,- incl. BTW

  • Go Safe zonder invloed: €30,- per deelnemer bij een groepsgrootte van 20 personen

  • Go Safe zonder afleiding: € 435,38 per klas incl. BTW